Kiedy mamy do czynienia z konfliktem serologicznym?
Oczekiwanie na narodziny dziecka to czas, w którym kobieta musi o siebie szczególnie dbać oraz regularnie odbywać badania ginekologiczne. Czasami jednak zdarza się tak, że w czasie ciąży występują pewne powikłania, które wymagają zastosowania odpowiedniego leczenia. Jedną z trudniejszych sytuacji, z którą spotykają się niektóre ciężarne kobiety, jest konflikt serologiczny. Na czym polega ta choroba hemolityczna i w jaki sposób można sobie z nią poradzić?
Co to jest konflikt serologiczny?
Konflikt serologiczny może zdarzyć się podczas każdej ciąży, choć występuje on stosunkowo rzadko w pierwszej ciąży. Swoim mechanizmem przypomina on mechanizm obronny przed wirusami. W praktyce oznacza to, że ciało ciężarnej kobiety kształtuje odporność, która ma na celu zniszczenie wroga, co w praktyce może wywołać chorobę u dziecka. Przyczyną powstania konfliktu serologicznego jest niezgodność krwi matki i dziecka, a konkretnie antygenu D, ponieważ może okazać się, że matka go nie ma, a dziecko odziedziczyło go po ojcu.
Z uwagi na to, że taka informacja przekazywana jest do organizmu matki dopiero w momencie poronienia albo porodu, istnieje stosunkowo małe prawdopodobieństwo, że konflikt serologiczny będzie zagrażał dziecku w pierwszej ciąży, ponieważ organizm matki wytworzy przeciwciała w momencie, w którym będą one za słabe i nie przekroczą bariery łożyskowej. Silniejsze przeciwciała są wytwarzane od 1,5 do 6 miesięcy później. Właśnie dlatego kolejne ciąże są znacznie bardziej zagrożone.
Czy konfliktowi serologicznemu można zapobiec?
Dzięki rozwojowi medycyny i prowadzeniu ciąży przez doświadczonych lekarzy istnieje możliwość zapobiegania wielu powikłaniom. Wśród działań profilaktycznych, które zmniejszają ryzyko konfliktu serologicznego, możemy wyróżnić przede wszystkim sprawdzenie na początku ciąży grupy krwi i czynnika Rh oraz wykonanie badania preparatu gamma anty-d w ciągu dwóch dni po urodzeniu dziecka. Warto również wykonać badania u ojca oraz poinformować lekarza o usunięciu ciąży czy ewentualnych poronieniach.
Jeżeli zdarzy się tak, że u płodu zostanie zdiagnozowana ciężka niedokrwistość, należy wprowadzić odpowiednie leczenie. Najczęściej jest to wewnątrzmaciczne przetaczanie krwi, do którego niezbędne są krwinki pozbawione antygenu D. Kolejną metodą leczenia choroby hemolitycznej jest podawanie ludzkich immunoglobulin do 12 od dwunastego tygodnia ciąży aż do porodu.