W jakiej częstotliwości powinno wykonywać się badanie prenatalne?
Ciąża to wyjątkowy okres w życiu każdej kobiety. Wiąże się on ze zwiększoną ilością badań, które wynikają z konieczności dbania o zdrowie przyszłej mamy oraz dziecka. Badania prenatalne pozwalają kontrolować przebieg ciąży, stan zdrowia płodu i wykryć ewentualne nieprawidłowości. Co warto o nich wiedzieć?
Badania w trakcie ciąży są niezbędne do kontrolowania prawidłowego rozwoju dziecka oraz zapewnienia i wdrożenia leczenia w przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości. Zdarza się, że o sukcesie zdrowej ciąży decyduje możliwość przeprowadzenia leczenia dziecka jeszcze w łonie mamy. Nie byłoby takiej możliwości, gdyby nie badania prenatalne. Zalecane są one w przypadku nieprawidłowych wyników matki, problemów przy poprzednich ciążach, lub w sytuacji, gdy mama przekroczyła 35 rok życia.
Badania prenatalne nieinwazyjne- podstawowa diagnostyka
Tego rodzaju badania pozwalają na wykrycie wielu chorób i schorzeń w bardzo wczesnym etapie ich rozwoju. Badania nieinwazyjne, inaczej nazywane przesiewowymi, to podstawowe badania zalecane przy każdej ciąży. Wlicza się w nie USG genetyczne i morfologię krwi matki, czasami badanie moczu. Pierwsze badania wykonuje się w okolicach 11-14 tygodnia ciąży i pozwalają one określić ryzyko wad rozwojowych u dziecka. Dzięki nim wcześniej wykryjemy zespół Downa, zespół Edwardsa oraz zespół Patau, ale także rozszczep kręgosłupa lub podniebienia. Następne badania przeprowadzane są między 18 a 24 tygodniem ciąży. Na ich podstawie możemy jedynie oszacować ryzyko wystąpienia wad i chorób genetycznych, ale ich największą zaletą jest minimalne lub żadne ryzyko powikłań. USG po 20 tygodniu ciąży może pomóc wykryć wady serca. Ostatnie USG przewiduje się w okolicach 30 tygodnia ciąży. Test podwójny z krwi wykonywany między 10 a 14 tygodniem ciąży bada stężenie hormonów i określa ryzyko wystąpienia wad wrodzonych. Jeśli jest dodatni, nie należy od razu wpadać w panikę. Może to jedynie oznaczać, że istnieje wysokie ryzyko wystąpienia takiej wady i lekarz może zlecić przeprowadzenie badań prenatalnych inwazyjnych, aby to ryzyko wykluczyć. Mama może przeprowadzić również test potrójny lub test NIFTY, które analizując różne czynniki, określając prawdopodobieństwo wystąpienia chorób.
Badania prenatalne inwazyjne- gdy konieczne jest potwierdzenie
Badania inwazyjne polegają na pobraniu próbek do badań z wód płodowych, krwi lub łożyska. Robi się to w znieczuleniu ogólnym lub z pomocą aparatu do USG. Niosą, więc większe ryzyko komplikacji np. poronienia, wycieku wód płodowych, ale są kolejnym etapem badań przesiewowych i zalecane są w przypadku ryzyka wystąpienia wad genetycznych u dziecka. Pozwalają one odpowiednio wcześnie wdrożyć odpowiednie leczenie, które może uratować życie dziecka i matki. Lekarz może zalecić amniopunkcję (charakteryzuje ją najmniejsze ryzyko powikłań), która ma wykluczyć lub potwierdzić wystąpienie wad płodu jak zespół Downa. Przeprowadza się ją między 13 a 19 tygodniem ciąży, pobierając płyn owodniowy. Nieco bardziej skomplikowanym badaniem jest wziernikowanie płodu. Przez powłoki brzuszne lekarz przy pomocy specjalnego sprzętu jest w stanie pobrać próbki skóry lub krwi płodu. Lekarz może zdecydować o biopsji kosmówki lub o przeprowadzeniu kordocentezy. Decyzja o przeprowadzeniu inwazyjnego badania należy do matki. Jest to pewnego rodzaju pomoc w przygotowaniu się na przyjęcie dziecka wymagającego dalszego leczenia.
