
Jak palenie tytoniu wpływa na płód?
Palenie tytoniu to nałóg, który negatywnie wpływa na zdrowie nie tylko palacza, ale również osób z jego otoczenia, zwłaszcza dzieci. W przypadku kobiet w ciąży tego rodzaju uzależnienie stwarza jeszcze większe zagrożenia, gdyż naraża zdrowie i życie nienarodzonego dziecka. Przez cały okres ciąży płód pozostaje w ścisłym związku z organizmem matki i jest narażony na skutki palenia tytoniu, które wpływają na prawidłowy rozwój zarodka. Właśnie dlatego palenie papierosów w trakcie ciąży jest niezwykle niebezpieczne.
Szkodliwe substancje zawarte w dymie tytoniowym
W dymie tytoniowym znajduje się ponad 4000 szkodliwych substancji, z których wiele przenika przez łożysko do krwiobiegu płodu. Niewątpliwie największym zagrożeniem dla rozwijającego się dziecka są nikotyna i tlenek węgla. Nikotyna powoduje obkurczanie naczyń krwionośnych, co ogranicza dopływ tlenu i substancji odżywczych do płodu, a także zaburza przyswajanie witamin i minerałów przez łożysko oraz podrażnia błony śluzowe. Tlenek węgla z kolei łączy się z hemoglobiną, tworząc karboksyhemoglobinę, co ogranicza zdolność krwi do transportowania tlenu.
Zahamowanie wzrostu i rozwój płodu
Specjaliści odpowiedzialni za prowadzenie ciąży, np. w Rzeszowie, obserwują, że skutkiem niedotlenienia spowodowanego paleniem tytoniu jest opóźnienie wzrostu płodu. Dziecko narażone na działanie nikotyny i tlenku węgla może urodzić się z niższą masą ciała oraz mniejszym wzrostem niż przewidywano. Dodatkowo, palenie wpływa na rozwój narządów i układów. W szczególności zagrożony jest układ nerwowy dziecka, gdyż toksyny zawarte w dymie tytoniowym przenikają przez barierę krew-mózg i uszkadzają struktury mózgu. To może prowadzić do zaburzeń neurologicznych i psychicznych u dziecka oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu ruchu.
Ryzyko poronienia i przedwczesnego porodu
Badania naukowe dowiodły, że palenie tytoniu zwiększa ryzyko poronienia oraz przedwczesnego porodu. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być m.in. niedotlenienie łożyska, co prowadzi do zaburzenia prawidłowego rozwoju łożyska i jego funkcjonowania. W wyniku tego może dojść do przerwania ciąży lub przedwczesnego oddzielenia się łożyska od ściany macicy.
Wady wrodzone u dzieci urodzonych przez palące matki
Palenie tytoniu wpływa także na występowanie wad wrodzonych u dzieci. Szczególnie narażone są na nie dzieci matek, które paliły w trakcie ciąży. Wśród najczęściej występujących wad rozwojowych znajdują się m.in. rozszczep podniebienia, wady serca czy zespół nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS). Palenie przez matkę zwiększa również ryzyko zespołu dziecka alkoholowego i porażenia mózgowego u dziecka.
Jak uniknąć szkodliwego wpływu palenia tytoniu na rozwój płodu?
Najlepszym sposobem na ochronę płodu przed negatywnymi skutkami palenia jest rzucenie nałogu przed zajściem w ciążę lub jak najszybsze przerwanie palenia po uzyskaniu informacji o ciąży. Warto pamiętać, że każde zmniejszenie ilości papierosów czy zupełne ich odstawienie przynosi korzyści zarówno dla zdrowia matki, jak i rozwijającego się dziecka.